Ngành điện tử, công nghệ thông tin: Cần thêm hỗ trợ

 Định hướng nổi bật trong quy hoạch là sẽ xây dựng ngành điện tử, CNTT trở thành ngành công nghiệp chủ lực. Ông đánh giá gì về bản quy hoạch mới này?

Theo tôi được biết, đối với Quyết định số 879/QĐ-TTg phê duyệt chiến lược phát triển công nghiệp Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn 2035, có chi tiết “đến năm 2025 chỉ ưu tiên phát triển sản phẩm máy tính, điện thoại và linh kiện. Sau năm 2025 sẽ ưu tiên phát triển phần mềm, nội dung số, dịch vụ CNTT và điện tử y tế”. Tuy nhiên, bản quy hoạch lại phát triển các lĩnh vực điện tử y tế sớm hơn (đến năm 2020). Thực tế này cho thấy sự không đồng bộ giữa các văn bản của các bộ, ngành đối với sự phát triển ngành điện tử, CNTT, gây khó khăn khi tập trung nguồn lực để thực hiện.

Bản thân ngành điện tử, CNTT được xác định là ngành mũi nhọn ưu tiên phát triển từ khá lâu. Vì vậy, bản quy hoạch lần này là sự tiếp bước để tạo điều kiện thúc đẩy điện tử, CNTT trong thời gian tới.

Với mục tiêu tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp trong ngành điện tử, CNTT đến năm 2020 sẽ đạt 17 - 18%; tỷ trọng ngành điện tử, CNTT chiếm 9 - 10% trong cơ cấu ngành công nghiệp và đáp ứng 65 - 70% nhu cầu thị trường… Theo ông, liệu mục tiêu này có quá sức?

Ngành điện tử Việt Nam hình thành sau năm 1975, từ đó đến nay, hầu như không được đầu tư từ ngân sách. Vì thế, các DN thuộc nhóm này không đủ mạnh về công nghệ và vốn, gây khó khăn, mất dần thị trường và bé dần về quy mô.

Mục tiêu trên theo tôi là khả thi. Hiện nay, Việt Nam thu hút được khá nhiều các DN FDI lớn đầu tư vào ngành điện tử và CNTT. Các DN này phát triển rất mạnh và họ không có khó khăn gì lớn cần tháo gỡ mà chỉ là nhưng khó khăn liên quan chung đến nền kinh tế như cung cấp điện, hạ tầng, thủ tục hành chính...

Còn DN trong nước tại thời điểm này không đủ mạnh về công nghệ và vốn, dẫn đến hầu hết đều khó khăn, mất dần thị trường. Nhà nước cần hỗ trợ trong khuôn khổ cho phép, để các DN nhóm này từng bước mở rộng thị trường và đầu tư làm chủ công nghệ.

Cần những giải pháp gì trong thời gian tới để điện tử trở thành ngành công nghiệp chủ lực theo quy hoạch, thưa ông?

Để tạo ra giá trị gia tăng lớn hơn cho ngành điện tử Việt Nam, cần thiết phải phát triển các DN trong nước tham gia vào cung ứng vật tư linh kiện, phụ kiện cho ngành điện tử. Muốn vậy, ngoài các giải pháp về vốn như vay vốn ưu đãi, các quỹ chuyên dụng dành cho DN trong nước đầu tư vào công nghiệp phụ trợ…, nhà nước cần có các giải pháp đồng bộ để hỗ trợ DN tham gia vào chuỗi cung ứng của các nhà sản xuất FDI. Trước hết, cần hỗ trợ DN đàm phán thành công để cung cấp một số linh kiện trong chuỗi cung ứng của các nhà sản xuất FDI làm hạt nhân phát triển và nhân rộng.

Ngoài ra, Chính phủ cũng xem xét các giải pháp cụ thể hơn như: Xây dựng các trung tâm nghiên cứu chuyên sâu, xóa bỏ các rào cản về tiêu thụ sản phẩm trong nước, chống buôn lậu và gian lận thương mại; đẩy mạnh Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”…; xây dựng danh mục sản phẩm cụ thể ưu tiên sản xuất; xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp với luật pháp, tạo cú hích cho sản phẩm điện tử trong nước tiêu thụ.

Xin cảm ơn ông!